HẠN CHẾ NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ LÀ GÌ? KHI NÀO MỘT NGƯỜI BỊ TUYÊN MẤT/HẠN CHẾ NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ
Trong thực tế, không ít trường hợp một cá nhân do tình trạng sức khỏe tâm thần hoặc thói quen sử dụng chất kích thích đã không còn khả năng nhận thức, điều khiển được hành vi của mình. Để bảo vệ chính họ cũng như đảm bảo an toàn cho gia đình, xã hội, pháp luật dân sự Việt Nam có cơ chế Tòa án tuyên bố mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự. Qua bài viết dưới đây, Công ty Luật Hồng Chuyên sẽ phân tích và tư vấn cụ thể cho Qúy khách hàng về quy định trên.
I/ MẤT/HẠN CHẾ NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ LÀ GÌ?
Dựa và các quy định của Bộ luật Dân sự 2015 có thể hiểu:
– Năng lực hành vi dân sự: Là khả năng của một cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền và nghĩa vụ dân sự. Đây là điều kiện quan trọng để mỗi người tự mình tham gia giao dịch dân sự hợp pháp.
– Mất năng lực hành vi dân sự: Là người do bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình. Khi đó, họ cần có người đại diện theo pháp luật thực hiện giao dịch
– Hạn chế năng lực hành vi dân sự: Là người nghiện ma túy, chất kích thích khác dẫn đến phá tài sản, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống gia đình. Họ vẫn có thể tự thực hiện giao dịch sinh hoạt hàng ngày, những các giao dịch lớn cần có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật.
II/ KHI NÀO MỘT NGƯỜI BỊ TUYÊN MẤT/HẠN CHẾ NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ
Một người sẽ bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự khi có đủ các căn cứ pháp lý được quy định tại Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015. Theo đó, các nhân mắc bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác khiến họ không thể nhận thức được, không thể làm chủ được hành vi của mình sẽ thuộc đối tượng có thể bị tuyên mất năng lực hành vi dân sự.
Việc xác định tình trạng này không dựa sự vào nhận định chủ quan mà bắt buộc phải có kết luận giám định pháp y tầm thần hoặc có giám định y khoa chuyên môn do cơ quan có thẩm quyền thực hiện. Trên cơ sở đó, khi có đơn yêu cầu của người thân thích như cha, mẹ, vợ, con hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan có liên quan đến quyền và lợi ích của cá nhân này, Tòa án sẽ thụ lý, xem xét và ra quyết định tuyên bố người đó mất năng lực hành vi dân sự. Khi quyết định đã có hiệu lực, cá nhân đó sẽ phải có người đại diện theo pháp luật thực hiện mọi giao dịch dân sự thay cho mình.
Đối với trường hợp hạn chế năng lực hành vi dân sự, căn cứ được quy định tại Điều 24 Bộ luật Dân sự 2015. Theo điều luật này, cá nhân nghiện ma túy, nghiện các chất kích thích khác dẫn đến việc phá tài sản của gia đình và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống chung thì có thể bị Tòa án tuyên bố hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Khác với trường hợp mất năng lực hành vi sân sự do bệnh lý, việc hạn chế năng lực hành vi dân sự xuất phát từ hành vi tự nguyện nhưng gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là liên quan đến tài sản. Tương tự như trên, Tòa án chỉ xem xét và ra quyết định khi có đơn yêu cầu hợp pháp của người thân thích hoặc cơ quan, tổ chức hữu quan.
Sau khi quyết định của Tòa án có hiệu lực, cá nhân bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chỉ được tự mình thực hiện những giao dịch phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày; còn đối với các giao dịch khác, đặc biệt là những giao dịch liên quan đến tài sản có giá trị, họ bắt buộ phải có sự đồng ý hoặc giám sát của người đại diện theo pháp luật.
III. MỘT SỐ LƯU Ý
– Người yêu cầu cần chuẩn bị đủ hồ sơ, tài liệu chứng minh tình trạng sức khỏe hoặc tình trạng nghiện của người bị yêu cầu. Đối với trường hợp mất năng lực hành vi dân sự, bắt buộc phải có kết luận giám định pháp y tâm thần làm cơ sở pháp lý.
– Trong quá trình giải quyết, Tòa án sẽ thường yêu cầu trưng cầu giám định y khoa hoặc xác minh thực tế về tình trạng của người bị yêu cầu. Do đó, người nộp đơn cần phối hợp chặt chẽ, kịp thời bổ sung hồ sơ, cung cấp thông tin, đồng thời tham gia các buổi làm việc theo yêu cầu của Tòa án để đảm bảo việc giải quyết diễn ra thuận lợi.
– Sau khi có quyết định của Tòa án, người thân thích hoặc người được chỉ định làm người giám hộ cần lưu ý trách nhiệm giám hộ của mình. Quyết định tuyên bố mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự chỉ là bước khởi đầu, việc quản lý tài sản, chắm sóc và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người bị tuyên bố mới là trách nhiệm lâu dài, được pháp luật quy định cụ thể trong Bộ luật Dân sự và có thể bị xử lý nếu vi phạm.
IV/ KẾT LUẬN
Việc tuyên bố một người mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự là một chế định pháp lý quan trọng, nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của chính người đó cũng như của gia đình và các chủ thể liên quan. Đây là quyết định tác động trực tiếp đến năng lực pháp lý của một cá nhân, nên Tòa án chỉ xem xét trên cơ sở chứng cứ khách quan, đặc biệt là kết luận giám định y khoa hoặc tài liệu chứng minh tình trạng nghiện gây hậu quả nghiêm trọng. Do vậy, khi có nhu cầu yêu cầu Toà án giải quyết, người thân thích hoặc tổ chức hữu quan cần chuẩn bị kỹ hồ sơ, nắm rõ trình tự, thủ tục và nghĩa vụ phát sinh sau khi có quyết định của Tòa án.
Trong thực tế, mỗi vụ việc đều có tính chất riêng, không phải trường hợp nào cũng dễ dàng chứng minh và được Tòa án chấp nhận. Chính vid vậy, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp được bảo vệ một cách toàn diện, việc tham khảo ý kiến và đồng hành của luật sư là cần thiết. Luật sư không chỉ giúp bạn soạn thảo hồ sơ, thu thập chứng cứ, mà còn tư vấn, hỗ trợ người thân thích thực hiện đúng thủ tục pháp lý, đồng thời định hướng trách nhiệm giám hộ khi Toàn án ra quyết định
LÝ DO KHÁCH HÀNG TIN TƯỞNG LUẬT HỒNG CHUYÊN:
- Chuyên môn hóa: Mỗi luật sư trong chúng tôi đều chuyên sâu trong từng lĩnh vực cụ thể, từ tranh tụng hình sự đến các vụ kiện dân sự, bảo vệ quyền lợi của khách hàng ở mọi cấp độ tòa án.
- Chiến lược rõ ràng và minh bạch: Chúng tôi xây dựng chiến lược rõ ràng ngay từ ban đầu, không có bất kỳ sự mập mờ nào. Khách hàng luôn nắm rõ quy trình và tiến độ vụ án.
- Tính bảo mật tuyệt đối: Tất cả thông tin và tài liệu liên quan đến vụ án của bạn sẽ được chúng tôi bảo mật tuyệt đối, không tiết lộ ra ngoài.
CAM KẾT CỦA CHÚNG TÔI:
- Hỗ trợ tối đa: Từ khi tiếp nhận vụ án cho đến khi kết thúc, bạn sẽ luôn nhận được sự hỗ trợ, tư vấn và giải quyết nhanh chóng từ chúng tôi.
- Kết quả tốt nhất: Chúng tôi luôn hướng đến việc đạt được kết quả có lợi nhất cho bạn, bảo vệ quyền lợi của bạn trong mọi tình huống.
Luật Hồng Chuyên cam kết xử lý hồ sơ nhanh gọn – đúng luật – bảo mật tuyệt đối.
📌 Tư vấn miễn phí – Giải quyết nhanh
📌 Hỗ trợ trọn gói – Không phát sinh chi phí
📌 Bảo mật tuyệt đối – Thủ tục đơn giản
Hãy để chúng tôi đồng hành giúp bạn bước qua giai đoạn khó khăn một cách nhẹ nhàng nhất!
LIÊN HỆ NGAY ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN MIỄN PHÍ!
Hãy để chúng tôi giúp bạn vượt qua thử thách pháp lý. Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí và bắt đầu hành trình bảo vệ quyền lợi của bạn!
CÔNG TY LUẬT TNHH HỒNG CHUYÊN VÀ CỘNG SỰ
Trụ sở chính: 5A Ngách 41 Ngõ 172 Phố Đại Từ, Phường Đại Kim, Quận Hoàng Mai, TP Hà Nội.
Văn phòng giao dịch: Tầng 6, Ô32-V5A Khu đô thị mới Văn Phú, phường Phú La, quận Hà Đông, Tp. Hà Nội.
Hotline: 0975.626.616 hoặc 0973.555.962
Email: congtyluathongchuyen@gmail.com
Web: luathongchuyen.com
