Lập di chúc là một trong những hình thức pháp lý phổ biến và quan trọng để cá nhân thể hiện ý chí của mình trong việc định đoạt tài sản sau khi qua đời. Trong một số trường hợp, di chúc cần có người làm chứng để đảm bảo giá trị pháp lý và phòng ngừa các tranh chấp sau này. Vậy người làm chứng khi lập di chúc phải đáp ứng những điều kiện gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
I/ CĂN CỨ PHÁP LÝ
Bộ luật Dân sự 2015, bao gồm:
- Điều 624: Khái niệm về di chúc
- Điều 625 – 630: Các hình thức di chúc
- Điều 631: Nội dung di chúc hợp pháp
- Điều 632: Người làm chứng cho việc lập di chúc
- Điều 629, 634: Lập di chúc có người làm chứng và di chúc miệng
II/ DI CHÚC LÀ GÌ?
Theo khoản 1 Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là:
“Sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”
Nói cách khác, di chúc là văn bản (hoặc lời nói trong trường hợp đặc biệt) ghi lại ý chí của người lập di chúc về việc phân chia tài sản, chỉ định người thừa kế, người quản lý di sản và các nội dung liên quan sau khi họ qua đời.
III/ VAI TRÒ CỦA NGƯỜI LÀM CHỨNG TRONG VIỆC LẬP DI CHÚC
Người làm chứng là người chứng kiến quá trình lập di chúc, đảm bảo rằng người lập di chúc thực hiện hành vi một cách tự nguyện, minh bạch, không bị cưỡng ép, lừa dối hay đe dọa. Vai trò của người làm chứng đặc biệt quan trọng trong những trường hợp:
- Người lập di chúc không thể tự viết tay hoặc ký tên.
- Di chúc được lập bằng hình thức ghi âm, ghi hình hoặc bằng miệng trong hoàn cảnh đặc biệt.
- Có nguy cơ tranh chấp về tính hợp pháp của di chúc trong tương lai.
Không phải mọi trường hợp lập di chúc đều bắt buộc phải có người làm chứng. Căn cứ theo quy định tại Điều 634 và 635 Bộ luật Dân sự 2015, có thể phân biệt như sau:
- Không cần người làm chứng nếu người lập di chúc tự tay viết và ký tên.
- Phải có người làm chứng (ít nhất hai người) nếu:
- Người lập di chúc không thể tự viết hoặc ký tên.
- Di chúc được lập bằng miệng (chỉ áp dụng trong tình thế cấp thiết như bị bệnh nặng, tai nạn…).
IV/ ĐIỀU KIỆN ĐỐI VỚI NGƯỜI LÀM CHỨNG KHI LẬP DI CHÚC?
Theo quy định của pháp luật hiện hành, người làm chứng cho việc lập di chúc phải đáp ứng các điều kiện sau:
a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ:
- Người làm chứng phải từ đủ 18 tuổi trở lên.
- Không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.
b) Không thuộc nhóm người bị cấm làm chứng:
Theo Điều 632 Bộ luật Dân sự 2015, các đối tượng không được làm chứng cho việc lập di chúc bao gồm:
- Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
- Người có quyền và nghĩa vụ tài sản liên quan đến nội dung di chúc.
- Người chưa thành niên (chưa đủ 18 tuổi)
- Người mất năng lực hành vi dân sự.
- Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi
V/ CÁC VẤN ĐỀ KHÁC CẦN LƯU Ý KHI LẬP DI CHÚC
Khi lập di chúc, ngoài việc xem xét về người làm chứng, quý khách cũng cần lưu ý thêm các điểm sau để đảm bảo di chúc có giá trị pháp lý cao nhất:
Nội dung rõ ràng, cụ thể
- Cần ghi rõ thông tin người lập di chúc và người được hưởng thừa kế (họ tên, ngày tháng năm sinh, số CMND/CCCD, địa chỉ).
- Mô tả chi tiết tài sản để tránh tranh chấp (ví dụ: số thửa đất, sổ đỏ, xe ô tô, tài khoản ngân hàng…).
Phân chia tài sản hợp lý
- Có thể chia đều hoặc theo ý chí cá nhân, nhưng nên cân nhắc các yếu tố đạo đức và tình cảm gia đình để tránh tranh chấp sau này.
Tôn trọng quyền thừa kế không thể bị truất quyền
Theo Điều 644 BLDS 2015, một số người vẫn được hưởng phần di sản dù bị truất quyền trong di chúc, ví dụ:
- Con chưa thành niên, cha mẹ già yếu, vợ/chồng không có khả năng lao động.
Thời điểm và hiệu lực di chúc
- Di chúc chỉ có hiệu lực từ thời điểm người lập di chúc qua đời.
- Người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc hủy bỏ di chúc bất kỳ lúc nào trước khi mất (Điều 640).
Lập nhiều bản, tránh mất mát
- Nên lập nhiều bản có giá trị pháp lý như nhau, giao cho người tin cậy hoặc tổ chức giữ (như văn phòng công chứng, luật sư).
V/ KẾT LUẬN
Việc chọn người làm chứng đúng quy định không chỉ giúp đảm bảo tính hợp pháp của di chúc mà còn giúp phòng tránh được những tranh chấp pháp lý về sau. Người làm chứng nên là người trung thực, không có quyền lợi liên quan và có thể xác nhận chính xác sự việc khi cần thiết.
Nếu bạn đang cần một đơn vị cung cấp dịch vụ hỗ trợ các thủ tục Pháp lý về Di chúc, Thừa kế uy tín – rõ ràng – nhanh chóng.
LIÊN HỆ NGAY VỚI LUẬT HỒNG CHUYÊN ĐỂ ĐƯỢC HỖ TRỢ!
LUẬT HỒNG CHUYÊN – TƯ VẤN LẬP DI CHÚC – DỊCH VỤ TƯ VẤN THỪA KẾ, THỪA KẾ THEO DI CHÚC, THỪA KẾ THEO PHÁP LUẬT
Hotline: 0975.626.616 hoặc 0973.555.962
Bạn muốn nhận được sự tư vấn của Luật sư trong các thủ tục Pháp lý về Di chúc, thừa kế? Hãy liên hệ với chúng tôi!
Luật Hồng Chuyên cam kết xử lý hồ sơ nhanh gọn – đúng luật – bảo mật tuyệt đối.
📌 Tư vấn miễn phí – Giải quyết nhanh
📌 Hỗ trợ trọn gói – Không phát sinh chi phí
📌 Bảo mật tuyệt đối – Thủ tục đơn giản
Hãy để chúng tôi đồng hành giúp bạn bước qua giai đoạn khó khăn một cách nhẹ nhàng nhất!
CÔNG TY LUẬT TNHH HỒNG CHUYÊN VÀ CỘNG SỰ
Trụ sở chính: 5A Ngách 41 Ngõ 172 Phố Đại Từ, Phường Đại Kim, Quận Hoàng Mai, TP Hà Nội.
Văn phòng giao dịch: Tầng 6, Ô32-V5A Khu đô thị mới Văn Phú, phường Phú La, quận Hà Đông, Tp. Hà Nội.
Hotline: 0975.626.616 hoặc 0973.555.962
Email: congtyluathongchuyen@gmail.com
Web: luathongchuyen.com
